ไพฑูรย์ (ตาแมว)-Chrysobery Cat's eye

พลอยไพฑูรย์หรือพลอยตาแมว (Chrysoberyl Cat’s Eye) ปกติจะมีสีน้ำตาลอมเหลืองเข้มถึงเหลืองอ่อน เหลืองน้ำผึ้ง เขียว พลอยตาแมวนั้นของแท้หายากมาก ไม่ค่อยได้พบเห็นตามร้านจิวเวลรี่ทั่ว ๆ ไป และเป็นที่นิยมกันเฉพาะกลุ่มเท่านั้น เช่น ชาวญี่ปุ่นและชาวเอเชีย พลอยไพฑูรย์หรือพลอยตาแมว (Chrysoberyl Cat’s Eye) ลักษณะตาแมวที่ดีคือ จะมีตาคมชัดอยู่กึ่งกลาง ตาสามารถเปิด ปิดได้ สีข้างหนึ่งเป็นสีน้ำนมและอีกข้างหนึ่งเป็นสีน้ำผึ้ง (Milk & Honey Effect) จะมีคุณภาพและราคาสูง สีมาจากธาตุเหล็ก (Fe) สาเหตุของการเกิดตาแมวในพลอยคริสโซเบอริล เกิดจากลักษณะรอยตำหนิภายในที่เป็นเส้นไหมหรือเส้นใยไฟบรัส ที่เรียงตัวขนานกันอย่างเป็นระเบียบภายในเม็ด ทำมุมสะท้อนกับแสงที่มาตกกระทบ จนเกิดเป็นเส้นแสงสีขาวเป็นเงาตั้งฉากกับแนวขนานของเส้นใยนั้น ทำให้เกิดปรากฏการณ์ตาแมวขึ้นมา แหล่งของ Cat’s Eye จะพบมากในอินเดีย บราซิล และชนิดที่มีคุณภาพดีที่สุด จะมาจากศรีลังกา สีที่ดีที่สุดคือ สีน้ำผึ้ง หรือสีเหลืองอมเขียวเล็กน้อย และที่สำคัญต้องแสดงตาแมวคมชัด การเจียระไนจะเจียระไนแบบหลังเบี้ยเท่านั้น เพื่อแสงลักษณะเด่นของแสงที่ปรากฏได้อย่างเด่นชัด พลอยไพฑูรย์หรือพลอยตาแมวเป็นพลอยที่มีความเหนียวมาก เหมาะสำหรับทำเครื่องประดับที่เน้นความทนทาน เพราะจัดอยู่ในประเภทพลอยเนื้อแข็ง ความนิยม พลอยตาแมวมีคุณค่าในการได้ครอบครอง เป็นเจ้าของ และได้รับความนิยมอย่างสูงจากกลุ่มนักออกแบบแฟชั่นหนุ่มสาว กล่าวกันว่า พลอยไพฑูรย์หรือพลอยตาแมว นำความสงบมาสู่จิตใจ และสร้างความเชื่อมั่นแก่ผู้เป็นเจ้าของ ทำให้มีเมตตา ความหวัง มองโลกในแง่ดี เกิดการเริ่มต้นสิ่งใหม่ๆ ส่วนคนในสมัยโบราณเชื่อว่าตาแมวมีคุณสมบัติเป็นยารักษาโรคได้ เช่น โรคปวดหัว ปวดท้อง ช่วยทำให้สายตาดีขึ้น มีอายุยืนยาว ถ้าใส่ติดตัวไว้ โดยเฉพาะถ้าสวมใส่ที่นิ้วกลางมือขวามีพรสวรรค์ในการพูดจาและมีโชคลาภ โดยเฉพาะชาวราศีมีนหรือผู้ที่เกิดใต้อิทธิพลของดาวเนปจูน (ช่วงเวลาตั้งแต่ 15 มีนาคม ถึง 14 เมษายน) หรือศาสตร์ทางตัวเลขสำหรับผู้ที่มีอักษรในชื่อรวมกันได้เลข 7 ถือว่าถูกโฉลกยิ่งกับตาแมว